Aby zostać przewodnikiem turystycznym, należy zdobyć odpowiednie uprawnienia, nadawane przez marszałka województwa. Posiadanie legitymacji i odznaki, będących potwierdzeniem wiedzy, umożliwia pracę w zawodzie, polegającej na udzielaniu informacji turystycznych i krajoznawczych, oprowadzanie wycieczek zorganizowanych oraz turystów indywidualnych po obiektach, trasach i miejscowościach.
Szczegółowy zakres uprawnień przewodnika turystycznego określa ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r.o usługach turystycznych, a także Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 04 marca 2011r., w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek. Jego główną funkcją jest sprawowanie fachowej opieki nad uczestnikami wycieczek, udzielanie rzetelnej informacji o kraju oraz odwiedzanych atrakcjach. Uprawnienia przewodników dzielą się na 4 rodzaje:
- przewodników miejskich – zajmujÄ…cych siÄ™ konkretnym obszarem, miastem, miejscowoÅ›ciÄ…, obiektami znajdujÄ…cymi siÄ™ w strefie podmiejskiej jeÅ›li majÄ… one zwiÄ…zek z kulturÄ…, historiÄ… lub gospodarkÄ… miasta,
- przewodników terenowych – ustalanych dla poszczególnych tras turystycznych, i większych obszarów obejmujących całe województwa czy regiony, w tym także miasta położone w ich obrębie,
- przewodników górskich – zajmujÄ…cych siÄ™ okreÅ›lonymi obszarami górskimi,
- przewodników wysokogórskich międzynarodowych – zajmujących się obszarami górskimi, jednak bez ograniczeń terytorialnych.
Uprawnienia przewodników górskich dzielą się dodatkowo na 3 klasy, w zależności od stopnia trudności tras i wycieczek.
Aby ubiegać się o zdobycie uprawnień, należy spełniać poniższe kryteria:
- mieć ukończone 18 lat,
- posiadać wykształcenie co najmniej średnie,
- posiadać stan zdrowia umożliwiający wykonywanie zawodu,
- wykazać niekaralność za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zawodu przewodnika turystycznego,
- odbyć szkolne praktyczne i teoretyczne przygotowujące do zawodu przewodnika turystycznego oraz uzyskać wynik pozytywny z egzaminu końcowego.
Stan zdrowia osoby ubiegającej się o zdobycie uprawnień podlega badaniom lekarskim, a osoby posiadającej takie uprawnienia dodatkowo badaniom okresowym. Osoba, która nie przedstawi aktualnego zaświadczenia lekarskiego, uzyskanego zgodnie z przepisami, informującego o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu przewodnika turystycznego nie może wykonywać zadań wymagających uprawnień przewodnika turystycznego.
Szkolenia, o których mowa wyżej, prowadzone są przez jednostki organizacyjne lub osoby, upoważnione na mocy decyzji administracyjnej wydanej przez wojewodę właściwego ze względu na ich siedzibę lub miejsce zamieszkania. Egzamin końcowy przeprowadzany jest przez komisję egzaminacyjną, powoływaną przez wojewodę właściwego ze względu na obszar uprawnień.
Ze względu na różnorodność zadań i wiedzy jaką posiadać musi przewodnik turystyczny, poza formalnymi przesłankami, musi on wykazać się ponadto nieprzeciętną wiedzą z zakresu m. in. historii, geografii, kultury, gospodarki, a także języków obcych. Powinien być także czynnym turystą, miłośnikiem krajoznawstwa oraz wykazywać się wysoką kulturą osobistą i komunikatywnością. Wśród jego zadań wymienić należy:
- oprowadzanie wycieczek,
- przekazywanie fachowej wiedzy i informacji o zwiedzanych atrakcjach, miejscowościach,
- uświadamianie turystom bogactwa kulturalnego kraju,
- uczenie poszanowania przyrody,
- w razie potrzeby udzielenie pierwszej pomocy,
- przestrzeganie i propagowanie zasad kultury turystycznej, poszanowania zabytków i przyrody,
- stałe podnoszenie swoich kwalifikacji.
