smif, flickr
Kraków – malownicze miasto położone na południu Polski nad Wisłą, będące siedzibą władz województwa małopolskiego. Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców plasuje się na drugim miejscu. Jest jednym z najstarszych polskich miast o ponad tysiącletniej tradycji, a na jego terenie znajduje się wiele ważnych obiektów w dorobku kulturalnym kraju.
Do roku 1796 Kraków pełnił funkcję formalnej stolicy Polski, a do 1611 r. siedziby władców polskich. Już wcześniej, bo wraz z początkiem XVI wieku rozpoczął się okres największego rozkwitu miasta. Prężnie rozwijał się handel dzięki istnieniu cechów kupieckich. W tym czasie powstało wiele architektonicznych perełek, które do dziś są symbolami Krakowa, między innymi renesansowy Zamek Królewski na Wawelu, wraz z wzniesioną przy nim Kaplicą Zygmuntowską. W 1520 roku pierwszy raz zabił tu Dzwon Zygmunta, który dzisiaj rozbrzmiewa przy okazji ważnych wydarzeń i uroczystości.
Przeniesienie stolicy do Warszawy, które odbyło się za czasów panowania króla Zygmunta III Wazy, a rozpoczęło w 1596 roku, przyczyniło się do spadku rozwoju miasta. W połowie XVII wieku miasto spustoszyła epidemia dżumy, która pochłonęła kilkanaście tysięcy ofiar, i powódź, która miała miejsce w lipcu 1652 r. Trzy lata później miasto uległo szwedzkiemu Potopowi, podczas którego zniszczono lub uszkodzono wiele zabytkowych budowli.
Filip Knežić, flickr
24 marca 1794 roku na krakowski rynku miało miejsce historyczne wydarzenie – rozpoczęcie insurekcji kościuszkowskiej, kiedy to Tadeusz Kościuszko złożył przysięgę wierności ojczyźnie. Szybko jednak doszło do upadku powstania, a rok po nim Kraków znalazł się w obszarze zaboru austriackiego na mocy III rozbioru Polski.
Po przyłączeniu na początku XIX wieku do Księstwa Warszawskiego, podczas kongresu wiedeńskiego ustanowiono Kraków stolicą Rzeczypospolitej Krakowskiej, pozostawiając go pod nadzorem zaborców. Czasy austriackiego panowania zakończyły się w drugim dziesięcioleciu XX wieku, a dokładnie w październiku 1918r., gdy ostatni garnizon austriacki został rozbrojony. Wtedy właśnie powrót Krakowa do Polski stał się faktem.
Podczas II wojny światowej miasto doznało wielu szkód, między innymi Wawel, na który Rosjanie zrzucili bombę lotniczą. Po jej zakończeniu mieszkańcy rozpoczęli odbudowę strat. W tym czasie postała między innymi Nowa Huta, będąca miastem robotniczym, które z czasem zostało wcielone w granice administracyjne Krakowa.
Obecnie miasto dzieli się na 18 dzielnic samorządowych. Większość ich nazw pochodzi od dawnych osad, folwarków, wsi itp., które zostały wcielone do miasta. W ujęciu regionalnym, wraz z sąsiadującymi miejscowościami Kraków tworzy Krakowski Obszar Metropolitalny.
Znajduje się tu 40 parków, 5 rezerwatów przyrody oraz mniejsze zielone kompleksy wchodzące w skład Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych. Ciekawe przyrodniczo są również obszary położone wzdłuż koryt rzecznych oraz ich doliny. Na terenie miasta znajduje się też kilka użytków ekologicznych, a nawet dwa uzdrowiska. Mimo takiego potencjału środowiskowego, Kraków od lat zmaga się ze smogiem, będą jednocześnie jednym z europejskich miast z najwyższym wskaźnikiem zanieczyszczenia. Z tego powodu w mieście wprowadzono zakaz spalania węgla w piecach grzewczych.
Nico Trinkhaus, flickr
Kraków jest miastem bardzo atrakcyjnym dla turystów, których przyciąga tu piękna architektura, malownicze uliczki i krajobrazy. Jednym z punktów charakterystycznych, i zarazem obowiązkowym w planie wycieczki jest Stare Miasto, które jest skarbnicą dzieł sztuki i zabytków. Sercem miasta jest Rynek Główny, wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku. W średniowieczu był największym placem miejskim w Europie, a jego kształt nie zmienił się od 1257 roku. Pośrodku znajdują się Sukiennice, które dawniej pełniły funkcję targowiska. Na starówce znajdują się ponadto liczne zabytkowe budynki jak Barbakan, Arsenał Królewski czy kilka baszt. Wzdłuż uliczek rozciągają się kawiarnie i restauracje, które skupiają życie towarzyskie miasta. Rodowici krakowianie mówią, że ich ilość jest tak duża, że ciężko ponownie trafić w to samo miejsce.
Michael Groove, flickr
Nic jednak nie kojarzy się z Krakowem tak jak Wawel. Jest to wapienne wzgórze w centrum miasta, nad Wisłą, wraz z zespołem zabytkowych budowli, w tym Zamkiem Królewskim. Jest symbolem polskiej kultury i narodowości. Był siedzibą polskich władców, a później miejscem ich spoczynku.
Nico Trinkhaus, flickr
Wieża Mariacka z kolei, jest jedyną na świecie tego typu konstrukcja, w której nieprzerwanie od ponad 600 lat rozbrzmiewa dźwięk hejnału, który wygrywany jest co godzinę przez całą dobę na cztery strony świata. By wejść na górę trzeba pokonać 239 schodów na wysokość 54 metrów, jednak wysiłek wynagradza piękny widok na panoramę miasta.
Dla odważniejszych miasto przygotowało nietypową atrakcję – platformę widokową, zwaną, ze względu na swój kształt, „balonem”. Wznosi się na wysokość 150 metrów i przy sprzyjającej pogodzie można z niej zobaczyć nawet szczyty Tatr. Jednak dostępność atrakcji zależna jest od warunków atmosferycznych, dlatego przed planowanym wyjazdem warto skontaktować się z organizatorem.
Kraków poza wyżej wymienionymi może poszczycić się także najstarsza uczelnią w kraju oraz jedną z najstarszych na świecie – Uniwersytetem Jagiellońskim. Uczelnia reprezentuje bardzo wysokim poziom nauczania, wielokrotnie doceniany w światowych rankingach, a studiowanie tu to niemały prestiż. W jednym z budynków uniwersyteckich znajduje się Muzeum Uniwersytetu, w którym zobaczyć można dzieła sklasyfikowane według siedmiu kategorii, w tym zbiory instrumentów naukowych, sztuki malarskiej czy fotografii..
Specyfika Krakowa polega na jego różnorodności. Jest połączeniem wielu kultur i historii. Dla koneserów sztuki oferuje wiele muzeów i galerii, dla łaknących rozrywki – niezliczoną ilość kawiarni, pubów i restauracji. Odbywa się tu także wiele festiwali o przeróżnej tematyce. Raz spokojne, raz żywe i inspirujące, ale z pewnością nie nudne.
