Każdego roku w mediach pojawia się informacja, że nadbałtyckie plaże zostają zamknięte z powodu sinic. Wczasowicze, którzy w tym czasie postanowili spędzać czas na ciepłym piasku we Władysławowie, Dębkach czy Gdyni, są rozgoryczeni. Główną atrakcją jest przecież kąpiel w morzu. Jednak wejście do wody, w którym są sinice, jest ryzykowne i może skończyć się poważnym zatruciem, a nawet pobytem w szpitalu.
Sinice – co to jest?
Sinice, zwane też jako cyjanobakterie, to mikroorganizmy zaliczane do grupy bakterii. Dawnej ze względu na wytwarzanie związków organicznych były klasyfikowane jako roślina. Sinice to jednak jedna z najstarszych bakterii na Ziemi. W Polsce najczęściej występuję gatunek Nodularia spumigena. Sinice znajdują się niemal w każdym zbiorniku wodnym i w mniejszych ilościach nie są szkodliwe. Jednak, gdy nadwyżka cyjanobakterii zacznie wytwarzać wiele toksycznych związków mogą stać się niebezpieczne dla człowieka.
Obecność bakterii łatwo zauważyć, bo morska woda staje się mętna i zielono-szara, a przy brzegu pojawia się biała piana. Mam do czynienia wówczas z sinicowym zakwitaniem wody. Taka sytuacja trwa zazwyczaj kilka dni. Aby do tego doszło muszą wspólnie pojawiać się określone czynniki, takie jak temperatura wody na poziomie 20 stopni Celsjusza, bezwietrzność, brak opadów, małe fale oraz sole biogeniczne w wodzie.
Do zatrucia sinicami dochodzi w bardzo prosty sposób. Wystarczy, że toksyny wytworzone przez bakterie mają kontakt ze skórą, a spożycie skażonej wody zawsze kończy się poważnym zatruciem. W przypadku kontaktu ze skórą należy jak najszybciej opłukać ciało chłodną wodą, a mokre ubrania wybrać w 60 stopniach i bezzwłocznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Toksyczne substancje, czyli mikrocystyny wywołują różne dolegliwości i brak odpowiedniej opieki medycznej może doprowadzić do uszkodzenia różnych organów.
Sinice – czym grożą?
Wśród najczęściej pojawiający się objawów wymienić należy:
- Ból brzucha, nudności i wymioty
- Podrażnienia skórne w postaci wysypki, pęcherzyków
- Podrażnienia oczu
- Podrażnienia gardła oraz jamy ustnej
- Podrażnienia żołądka i jelit
- GorÄ…czkÄ™
- Ból mięśni i stawów
- Napady kaszlu, problemy z układem oddechowym
- Zapalenie płuc
- Obniżenie samopoczucie
- Pieczenie w przełyku
- Uszkodzenie wÄ…troby lub nerek
Powodem zakwitania sinic w wodach Bałtyku jest eutrofizacja środowiska. Wynika to ze zbyt dużej ilość składników odżywczych w wodzie. Chodzi przede wszystkim o azotany i fosforany, które powodują rozrost bakterii, a w konsekwencji skażenie wody. Kąpiel w tym zbiorniku jest zakazana, a na plażach zawsze wiszą czerwone flagi. Świadomość zagrożenie zatruciem tymi bateriami powinna być wystarczająca, by nie korzystać z kąpieli wodnych nawet w okresie wysokich temperatur. Zdrowie przecież zawsze jest najważniejsze, również na wakacjach.