Przewodnik turystyczny

Maciej Janiec, flickr

Można je spotkać w niemal każdym zakątku Polski. Ujednolicone i połączone z siecią podobnych im za granicą, umożliwiają turystom bezpieczne i efektywne zwiedzanie najciekawszych regionów kraju. Pomagają odnaleźć właściwą drogę, prowadzą w miejsca, do których nie można dojechać samochodem, przestrzegają przed zagrożeniami.

Znajomość podstawowych oznaczeń turystycznych, bo o nich mowa, przydaje się nie tylko wytrawnym podróżnikom, ale także niedoświadczonym, okazjonalnym włóczykijom.

Szlaki turystyczne, ze względu na sposób przemieszczania się, dzielimy na:

a) szlaki piesze

b) szlaki rowerowe

c) szlaki narciarskie

d) szlaki kajakarskie

e) szlaki jeździeckie

Ze względu na charakter szlaku, wyróżnić możemy także:

a) ścieżki spacerowe

b) ścieżki przyrodnicze i dydaktyczne (na przykład historyczne)

Oznaczenia szlaków pieszych

Podstawowe oznaczenie przebiegu szlaków pieszych stanowi prostokąt, składający się z trzech poziomych pasków; paski zewnętrzne są białe, a pasek środkowy – w kolorze danego szlaku. Uwaga! Kolory szlaków pieszych nie odnoszą się w żaden sposób do poziomu trudności danej trasy.

Początek i koniec szlaku pieszego sygnalizowane są białym znakiem okrągłym, w którym umieszczono mniejsze koło w kolorze szlaku.

Wśród oznaczeń szlaków pieszych występują także znaki skrętu przed znakiem w postaci białej strzałki z nałożoną strzałką w kolorze szlaku oraz znaki skrętu za znakiem, w postaci trzech pasków (zewnętrzne – białe, wewnętrzny – w kolorze szlaku) załamanych pod kątem 90 lub 135 stopni.

W przypadku nagłej zmiany przebiegu szlaku oraz w terenach trudnych orientacyjnie nad standardowym prostokątnym oznaczeniem szlaku, umieszcza się biały wykrzyknik.

Znacznie kolorów szlaków pieszych i rowerowych:

1. Czerwony – oznaczenie wykorzystywane dla szlaków głównych, a także w stosunku do tras, szczególnie interesujących pod względem przyrodniczym i krajobrazowym danego regionu, nawet jeśli nie są one szlakiem głównym.
2. Niebieski – kolor stosowany dla oznaczania szlaków dalekobieżnych, związanych z pokonywaniem dużych odległości.
3. Zielony – służy do oznaczania szlaków łączących, a niekiedy także dojściowych, doprowadzających do charakterystycznych, interesujących miejsc.
4. Żółty – podobnie jak w przypadku koloru zielonego, kolorem żółtym oznacza się krótkie szlaki łącznikowe i dojściowe.
5. Czarny – krótki szlak dojściowy, prowadzący do miejsc, dla których poprowadzenie szlaku dalekobieżnego byłoby niemożliwe bądź mało interesujące.

Oznaczenia szlaków rowerowych

Oznaczenie przebiegu krajowych szlaków rowerowych stanowi kwadrat z czarną obwódką, w którego górnej części zamieszczony jest symbol roweru (czarny), a w dolnej – prostokąt w kolorze szlaku. Na oznaczeniach początku i końca szlaku, zamiast prostokąta, pojawia się koło, również w kolorze szlaku, do jakiego się odnosi.

Zmiana kierunku szlaku sygnalizowana jest strzałką w kolorze szlaku, umieszczoną pod symbolem roweru.

Oznaczenie przebiegu międzynarodowych szlaków rowerowych stanowi kwadrat z zieloną obwódką, w którego górnej części zamieszczony jest symbol roweru, a w dolnej – literka R oraz cyfra określająca numer szlaku. Na oznaczeniach początku i końca szlaku, obok literki R i cyfry, oznaczającej numer szlaku, pojawia się zielone koło.

Na znakach zmiany kierunku, obok literki R i numeru szlaku znajduje się zielona strzałka.

Kolorystyczne oznaczenia krajowych szlaków rowerowych są takie same jak w przypadku szlaków pieszych (patrz wyżej).

Oznaczenia szlaków narciarskich

Podstawowe oznaczenie przebiegu szlaków narciarskich stanowi prostokąt, składający się z trzech poziomych pasków; paski zewnętrzne są pomarańczowe, a wewnętrzny – w kolorze szlaku. Występują także strzałki kierunkowe z pomarańczowym tłem i grotem w kolorze szlaku.

Uwaga! W przypadku szlaków narciarskich, zastosowane kolory odzwierciedlają poziom trudności szlaku.

Znaczenie kolorów szlaków narciarskich

1. zielony – bardzo łatwy (średnie nachylenie 9°, maksymalnie 12°)
2. niebieski – łatwy (średnie nachylenie 10-12°, maksymalnie 17°)
3. czerwony – trudny (średnie nachylenie 12-16°, maksymalnie 22°)
4. czarny – bardzo trudny (średnie nachylenie 16°, maksymalne 28°)

Na szlakach narciarskich występują także żółte trójkątne znaki ostrzegawcze.

Oznaczenia szlaków jeździeckich

Oznaczenie przebiegu szlaków jeździeckich stanowi biały kwadrat z umieszczonym centralnie pomarańczowym kołem. Początek i koniec szlaku jeździeckiego oznaczany jest za pomocą białego kwadratu, z umieszczonym centralnie czarnym kołem, na którym znajduje się mniejsze koło pomarańczowe. Oprócz opisanych wyżej, wyróżnić jeszcze możemy oznaczenia:

• zmiany kierunku przebiegu szlaku w postaci biaÅ‚ego kwadratu z pomaraÅ„czowym paskiem, zagiÄ™tym pod kÄ…tem 90 lub 135 stopni (znak umieszczany przed rozwidleniem)
• zmiany kierunku przebiegu szlaku w postaci biaÅ‚ego kwadratu z umieszczonÄ… centralnie pomaraÅ„czowÄ… strzaÅ‚kÄ… (znak umieszczany na rozwidleniu)
• nagÅ‚ej zmiany kierunku szlaku w postaci kwadratu z umieszczonym centralnie pomaraÅ„czowym wykrzyknikiem
• postoju lub popasu w postaci biaÅ‚ego kwadratu z piktogramem gÅ‚owy konia i zarysem dachu
• stajni etapowej w postaci biaÅ‚ego kwadratu z piktogramem gÅ‚owy konia oraz zarysem dachu i Å›cian

Oznaczenia szlaków kajakowych

Oznaczenia szlaków kajakowych umieszczane są na tablicach z zadaszeniem, w których górnej części znajdują się znaki informacyjne (czarne na białym tle z granatową obwódką) lub ostrzegawcze (czarne na białym tle z czerwoną obwódką), a w dolnej – nazwa szlaku oraz kolejny numer znaku na szlaku.

Oznaczenie ścieżek spacerowych

Podstawowe oznaczenie ścieżek spacerowych stanowi kwadrat podzielony na dwa trójkąty, z których prawy górny jest biały, a dolny lewy – w kolorze ścieżki spacerowej.

Zmiana kierunku ścieżki sygnalizowana jest znakiem podstawowym z dodaniem białego trójkąta po lewej lub po prawej stronie.

Oznaczenia ścieżek przyrodniczych i dydaktycznych

Podstawowe oznaczenie ścieżek przyrodniczych i dydaktycznych stanowi kwadrat, z biegnącym od lewego górnego do prawego dolnego rogu, paskiem w kolorze ścieżki.

Zmiana kierunku ścieżki sygnalizowana jest znakiem podstawowym z dodaniem białego trójkąta po lewej lub prawej stronie.

Dla ścieżek spacerowych oraz przyrodniczych i dydaktycznych używa się takich samych oznaczeń kolorystycznych, jak w przypadku szlaków pieszych i rowerowych.